Valencia
We zijn in Valencia gedurende Las Fallas 2024. De Fallas is een jaarlijks terugkerend festival dat de status van immaterieel cultureel erfgoed van Unesco heeft. We moeten bekennen dat we er geen idee van hadden toen wij een appartement in de oude binnenstad boekten, precies in de periode van Las Fallas dat ieder jaar gehouden wordt van 15-19 maart. En zeker hadden we geen idee van de bijzonderheid voor de stad en zijn inwoners, of van de omvang.
Het is lastig dat we niet met de auto bij ons appartement kunnen komen, maar op een kwartier lopen is een parkeergarage waar we online voor 4 dagen kunnen boeken. Nu we er zijn laten we ons graag meenemen in de sfeer van het festival.
Veel informatie over Las Fallas vind je op deze site, daarom volstaan we hier met een korte uitleg. Hoewel het in de tijd van het jaar in de buurt van Pasen is heeft het festival geen religieuze achtergrond. Feitelijk gaat het om het vieren van het voorjaar dat aanbreekt, het einde van de donkere dagen van de winter.
De traditie is in Valencia eeuwenoud. In de winterperiode hadden de handwerkslieden extra licht nodig waarvoor speciaal houten installaties werden opgebouwd. Als met het langer worden van de dagen de stellages niet meer nodig waren werden ze in brand gestoken. Die stellages hebben later hun functie verloren, maar de traditie is voortgezet in de vorm van de beelden die speciaal voor Las Fallas ontworpen en gebouwd worden. Ze zijn meestal van hout, piepschuim en papier. Het in brand steken is gebleven.
Fallas komt in deze context in twee betekenissen voor. Falla’s zijn die tijdelijke beeldengroepen, die op veel straathoeken worden opgebouwd … en op de slotdag verbrand. Het doet ons nog het meest denken aan de carnavalswagens die een thema uitbeelden en waaraan soms maandenlang wordt gewerkt. Falla’s zijn ook de verenigingen van inwoners van Valencia die met elkaar (en met het stadsbestuur) het festival organiseren. Er zijn ongeveer 400 (!) van die verenigingen, vaak zijn het de inwoners van een wijk, of zelfs straat, die de vereniging vormen. Ze hebben een eigen buurthuis.
Dit is een collage van enkele van de falla’s die we tegenkomen in de buurt van ons appartement (vlak bij de Mercado Central).
De Falla-verenigingen zijn volgens vast model georganiseerd. Er is een bestuur, er zijn leden – de fallero’s en fallera’s – en er is ook een kinderafdeling. Ze maken hun eigen falla in hun eigen wijk of straat, en per vereniging wordt er ook een falla infantil gemaakt.
De vrouwelijke leden, de fallera’s, hebben een eigen traditionele rol in het geheel. Tijdens het festival gaan ze gekleed in prachtige traditionele jurken en hebben ze een speciale haardracht. Zo nu en dan komen we een traditioneel geklede vrouw tegen, los op straat zeg maar, maar voor ons in verbijsterende aantallen in de traditionele optocht die hoort bij het bloemenoffer, la offrenda. In twee dagen tijd lopen alle fallera’s en fallero’s in defilé naar de Plaza de la Virgin waar bloemen worden gebracht om een metershoog Maria beeld van een bloemenmantel te voorzien.
Ook de mannen en kinderen lopen mee in het defilé, eveneens traditioneel gekleed.
Hieronder zie je een paar foto’s die een indruk geven. Wij zien tussen de 50 en 100 (of meer) mensen per vereniging, met een eigen vaandel en vaak een eigen muziekorkest. Voor zover wij weten doen alle 400 verenigingen mee. Er zijn dus alleen al duizenden traditioneel geklede deelnemers. Het hele festival trekt honderdduizenden bezoekers, het is druk in de stad.
