Biennale Architettura 2018 (2)

Arsenale is een groot marinecomplex dat voor een deel nog bij de marine in gebruik is. Het andere deel wordt gebruikt voor culturele activiteiten waarvan die in kader van de biënnales de belangrijkste zijn. Op het Arsenale complex zijn ook nog landenpaviljoens, maar er is ook veel ruimte voor presentatie van projecten of speciale (sub)thema’s. De grootste ruimte is de voormalige touwslagerij, de Corderie, 317 meter lang bij 21 meter breed. Dat ziet er bij binnenkomst zo uit:

Aan weerskanten van het middenpad is ruimte voor presentaties en opstellingen, afscheidingen biedt de ruimte zelf niet.

Een  interessante opstelling bestaat uit een aantal maquettes van (bestaande) gebouwen die op een draaischijf zijn geplaatst. Aan de zijkant is schuin daarboven zijn lichtbronnen opgesteld die als “zon” onder verschillende hoeken dienen. Je kunt zo laten zien hoe het zonlicht door het jaar heen verschillende rollen speelt in de gebouwen. De architecten willen zo de samenhang laten zien tussen dit cyclische karakter en het ritme van de activiteiten die in de gebouwen plaatsvinden — het zijn alle gemeenschapsgebouwen zoals een school, een theater, een bibliotheek… 

Veel presentaties laten een project zien met een maquette, uitleg en ontwerpfilosofie en foto’s of video van het gerealiseerde project. Zoals bijvoorbeeld uit China een mooi project waarbij een brug over een rivier tussen twee dorpen niet alleen de dorpen met een weg verbindt maar tegelijkertijd een gemeenschapsruimte biedt waar de dorpelingen uit beide dorpen elkaar kunnen ontmoeten. Of het project Bamboe theater: maquette en foto spreken voor zichzelf. Het project van een gebouw van 14 verdiepingen voor een medische faculteit waarbij een verticaal lint van trappen en amfitheaters de normale starre indeling van een flatgebouw doorbreekt om zo een “tower of learning” te realiseren. Een kantoorgebouw in Guadalajara in Mexico dat geen airco nodig heeft door zijn slimme constructie en waarbij auto’s ongemerkt door het gebouw worden opgenomen.

Een mooi project is Kindergarten. Een freespace speelruimte op het dak van de ovaalvormige school (in doorsnede circa 180 meter, de school is voor 500 kinderen). De ontwerpvraag was: maak het grenzeloos én veilig. In het echt staat er wel een hek om de dakrand… Er zijn er zo meerdere gebouwd, o.a in Japan en in Nieuw-Zeeland.

Ook mooi: een op het oog simpel overkappingsproject in China. Er moet een bron en reservoir van drinkwater beschermd worden tegen vervuiling door dieren. De plaats is echter een oud en beschermd pijnbomenwoud. Op iedere beschadiging van een boom of wortel staat forse boete. Zwaar materieel kan en mag niet gebruikt worden. De oplossing is een geschakeld systeem zoals bij een fietsketting zodat voor iedere paal toch een plaats tussen de wortels gevonden kon worden.

In aanpalende gebouwen op het Arsenale terrein bezoeken we nog de landenpaviljoens van Argentinië resp. Indonesië. Beide landen gebruiken een soort van illusie in hun ruimte. We maken er foto’s van.

Tot slot het publiek dat met ons op deze dag Arsenale bezoekt: zeer veel jong volk, vaak in een grotere, kennelijk georganiseerde, groep maar niet altijd. Gezien ook hun ernst en ijver bij het bezoeken en onderzoeken van de presentaties nemen we aan dat het studenten bouwkunde of kunstgeschiedenis betreft. Ons valt het gemak op waarmee ze in schetsboekjes tekenen wat ze zien, in plaats van het te fotograferen met hun smartphone (al doen sommigen dat ook).

Aan het eind van de dag eten we een ijsje op de kade, nog een mooie gelegenheid voor een toeristenfoto.